Dnia 17 stycznia 2022 r. Wielkopolski Kurator Oświaty, Robert Gaweł wraz z Wicewojewodą Wielkopolski, Anetą Niestrawską otworzyli wystawę zatytułowaną „Elementarz dobrych wspomnień”, poświęconą najbardziej znanemu polskiemu podręcznikowi. Elementarz Mariana Falskiego ukazał się po raz pierwszy w roku 1910 w Krakowie. To w nim najmłodsi uczniowie poznali sławne wyrażenie: To kot Ali. Od tamtej pory stał się najczęściej wydawanym polskim elementarzem i prawdopodobnie najdłużej wydawaną pozycją tego typu na świecie. Ponad 80 wydań i 20 milionów wydrukowanych egzemplarzy. Podlegał, oczywiście, zmianom i udoskonaleniom. W wydaniu z 1937 roku zawarto już zdanie, które zna każdy użytkownik polskiej mowy: Ala ma kota.
Zdaniem Falskiego pierwsza książka w życiu dziecka powinna być piękna i pozostawiająca po sobie jak najmilsze wspomnienia. Pokolenia Polaków, które na tym elementarzu uczyły się czytać i pisać po polsku, do dziś wspominają go z sympatią, a nawet ze wzruszeniem. Doczekał się nawet Muzeum. Właśnie Muzeum Elementarza im. prof. Mariana Falskiego w Kuźnicy Grabowskiej oraz władzom gminy Kraszewice zawdzięczamy dzisiejszy wernisaż.
Marian Falski był z wykształcenia inżynierem, studiował na Politechnice Warszawskiej. Następnie ukończył również studia pedagogiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doświadczenie pedagogiczne zdobywał opiekując się przez dwa lata synem znajomych. Tam zauważył pewne prawidłowości w rozwoju umiejętności dziecka w zakresie czytania i pisania, a które wykorzystał pisząc podręcznik nauki czytania i pisania. Na początku zastosował metodę całościowego rozpoznawania wyrazów. Jednak badania przeprowadzone przez niego samego wykazały, że skuteczniejsza jest metoda analizy i syntezy wyrazów. W tym celu ułożył teksty z krótkich i językowo łatwych, powtarzających się wyrazów dla wykształcenia nawyków.
Założenia podręcznika były następujące:
- naukę należy rozpoczynać nie od liter, ale od prostych zdań
- litery i głoski dziecko poznaje analizując wyrazy
- w tekście powinny wystąpić wyłącznie słowa znane dziecku
- wyrazy powinny być krótkie, głównie jednosylabowe
- niezbędnym elementem nauczania czytania jest rysunek
- należy rozpocząć nauczanie od tekstu pisanego a nie drukowanego
Ostatnią zasadę Falski złamał w następnych wydaniach, pozostawiając jednak wzory pisane, a w wydaniu z roku 1975 (rok po jego śmierci) wprowadził pewne innowacje do metody, wprowadzając równocześnie poznawanie znaków drukowanych i pisanych, zarówno małych, jak i dużych.
Przeprowadzone przed rokiem 1957 badania potwierdziły skuteczność metody Mariana Falskiego.
Ostatnie wydanie ukazało się w roku 1982. Oprócz ostatniej wersji elementarza, w XXI wieku wznowiono też druk elementarza w wersji z 1971 roku.
W otwarciu wystawy wziął udział wójt Gminy Kraszewice Konrad Kuświk, Przewodniczący Rady Powiatu Ostrzeszowskiego Tomasz Maciejewski oraz Dyrektor Muzeum Elementarza w Kuźnicy Ewa Maląg.
